Blog Title

Wednesday, February 12, 2014

ဟာသ ကာတြန္းမ်ား

Keima kanei, Kahet ho chu Kaneilou, Kahetlou hotoh kaki lheh in ahi. Anomchen - By.Mangneo. Malaysia

ထမံသီစီမံကိန္းအတြက္ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရေသာ ေဒသခံမ်ား နစ္နာေၾကးေတာင္းဆို

ထမံသီစီမံကိန္းအတြက္ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရေသာ ေဒသခံမ်ား နစ္နာေၾကးေတာင္းဆို

ခ်င္းတြင္းျမစ္ေပၚရွိ ထမံသီ ေရအားလွ်ပ္စစ္ တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္း အတြက္ ေျပာင္းေရႊ႕ေပးခဲ့ရ
သည့္ ေက်းရြာမ်ားမွ ရြာသူရြာသားမ်ားက ၎တို႔၏ နစ္နာဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားအတြက္ နစ္နာေၾကး ေငြ
ရယူလုိေၾကာင္း ယခုလ ၂၃ ရက္ေန႔ က ေျပာသည္။
အိႏၵိယ-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအစုိးရသည္ ျမန္မာျပည္ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေပၚတြင္
ထမံသီေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ရန္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိး
ခဲ့ၾကၿပီး ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ကိုင္းတုိင္းေဒသႀကီး အထက္ပုိင္း၊ ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေလေ၀ယံႏွင့္
တဇုံးေက်းရြာ ႏွစ္ခုမွ မိသားစု ၃၀၀ ေက်ာ္သည္ မိမိတုိ႔ရြာေဟာင္းႏွင့္ မုိင္ ၄၀ ကြာေ၀းေသာ ေနရာ
သုိ႔ အဓမၼေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းခံခဲ့ရသည္ဟု ကူကီးအမ်ဳိးသမီးမ်ားဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအစည္းအ႐ုံးမွ
ေဒၚဘြိဳင္ ႏူးက ေျပာသည္။
"ရြာသားေတြရဲ႕ လယ္ယာေျမေတြဟာ ေျမတူးစက္နဲ႔ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။ ဖ်က္ဆီးခံလုိက္ရတဲ့
လယ္ယာေျမေတြနဲ႔ အိမ္ေတြေျပာင္းေရႊ႕ေပးရတဲ့အတြက္ ရြာသားအမ်ားစုက တစ္အိမ္ကို
က်ပ္ ၅,၀၀၀ စီပဲ ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာသည္။
ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔ေက်းရြာမ်ားတြင္ တရား၀င္ျပန္လည္ေနထုိင္ခြင့္ ရရွိရန္ႏွင့္ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့
ရသည့္ စိုက္ပ်ဳိးေျမဧကေပါင္း ၁,၄၀၀ ေက်ာ္အတြက္ နစ္နာေၾကးေငြမ်ားကို အမွတ္(၁) လွ်ပ္စစ္
၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ အစုိးရထံသုိ႔ ေတာင္းဆုိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
"စစ္အစုိးရလက္ထက္က ေရကာတာလုပ္မယ္ဆုိၿပီး ရြာကုိေျပာတယ္။ ရြာေျပာင္းေပးရမယ္ေပါ့။
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က ရြာေရႊ႕ေပးမယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကို ဘာလုပ္ေပးမလဲဆုိေတာ့ လာေျပာတဲ့လူက
အဲဒါေတာ့ သူမေျပာႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာတယ္" ဟု တဇုံးေက်းရြာမွ ဦးလူလြန္႔က ေျပာသည္။
အဆုိပါ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ခ်င္းႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး အမ်ားစုမွာ ဗမာစကား မေျပာ
တတ္ၾကေပ။ အဓိက အားျဖင့္ ရာသီေပၚသီးႏွံ၊ လက္ဖက္၊ တညင္းစသည္တုိ႔ကို စုိက္ပ်ဳိးၾကၿပီး
၀ါးႏွင့္ ငွက္ေပ်ာတုိ႔ကိုလည္း စိုက္ပ်ဳိး ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
"တာ၀န္ရွိသူေတြက အိမ္မေျပာင္းခင္မွာ မပူနဲ႔၊ အိမ္က ေဆာက္လုိက္တာနဲ႔ ၿပီးၿပီ။ အရင္သာ
ေျပာင္းေပးၾကလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေျပာင္းေပး ၿပီးေတာ့ ဘာမွမလုပ္ေပးခဲ့ဘူး"
ဟု ေလေ၀ယံေက်းရြာမွ ဦးေအာင္ထိန္လင္းက ေျပာသည္။
ေဒသခံမ်ားအား ေျပာင္းေရႊ႕ေပးခဲ့သည့္ေနရာရွိ ေျမဆီလႊာမွာ အခ်ဥ္ဓာတ္ေပါက္ေနေသာ
ေက်ာက္ေျမအမ်ဳိးအစားျဖစ္သျဖင့္ သီးႏွံစုိက္ပ်ဳိး၍မရေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
"စိုက္ခင္းေတြ မေအာင္ျမင္ဘူး။ အမ်ဳိးသမီးေတြက ပိုက္ဆံပုိရွိတဲ့ အိမ္ေတြမွာ ထင္းေပါက္တာ၊
သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ အ၀တ္ေလွ်ာ္တာေတြ လုပ္ရၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားေတြကေတာ့ သစ္နဲ႔ ပတ္သက္တာ
ေတြလုပ္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အဆင္မေျပဘူး" ဟု ဦးေအာင္ထိန္လင္းက ေျပာသည္။
ထမံသီ ေရကာတာအား တည္ေဆာက္ျခင္းအားျဖင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ ထိခိုက္ေစမည္
ျဖစ္သည့္အျပင္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ၁၂၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ေပးမည့္ ထမံသီေရအားလွ်ပ္စစ္
စီမံကိန္းေၾကာင့္ ဧရိယာအေတာ္မ်ားမ်ား ေရလႊမ္းမုိးမႈေအာက္ ေရာက္ရွိမည္ ျဖစ္ကာ လူဦးေရ
၄၅,၀၀၀ ၏ အသက္ေမြးမႈလုပ္ငန္းမ်ား ထိခိုက္ေစမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ကူကီးအမ်ဳိးသမီးမ်ားဆုိင္ရာ
လူ႔အခြင့္အေရးအစည္းအ႐ုံးက ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ အဆုိပါေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းအား အိႏၵိယအစုိးရက ရပ္ဆုိင္းေၾကာင္း ယခုႏွစ္ဇြန္လ
တြင္ ေၾကညာခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
ထမံသီေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းအတြက္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခမ်ားကို ဆန္းစစ္ေလ့လာေသာ ကာလ
(Feasiblity Study) တြင္ ေရျမဳပ္ဧရိယာမ်ားျပား ေၾကာင္း သိရသည့္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က
စီမံကိန္းကုိ ရပ္တန္႔ေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္စုိးက ယခုလ ၂၃ ရက္
ေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ Myanmar Power Summit ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနား မိန္႔ခြန္း၌ ထည့္သြင္းေျပာၾကား
ခဲ့သည္။
"ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ေဒသခံျပည္သူေတြကို ဆုိးရြားစြာထိခုိက္ေစမယ့္
ကိစၥေတြကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆုိင္းပစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာသည္။

Keima kanei, Kahet ho chu Kaneilou, Kahetlou hotoh kaki lheh in ahi. Anomchen - By.Mangneo. Malaysia

Kuki ျပည္နယ္ရရွိေရးလႈပ္ရွားမႈ အားေပးေထာက္ ခံေၾကာင္း မီဇိုရမ္ NGO ေတြေျပာ

အိႏိၵယႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ မဏိပူရ္ျပည္နယ္တြင္ Kuki ျပည္နယ္ ရရွိေရး အတြက္ လႈပ္ရွားေနၾကေသာ Kuki State Demand Committee (KSDC) အဖြဲ႔၏ လႈပ္ရွားမႈကို အားေပးေထာက္ခံေၾကာင္း မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွိ အစိုးရ မဟုတ္ေသာ NGO မ်ားက ေျပာဆို လိုက္သည္။
KSDC ဥကၠဌ Hejang Haokip ဦးေဆာင္ေသာ KSDC ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ သည္ မီဇိုရမ္ျပည္ နယ္သို႔ ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး ေဒသတြင္းအေျခစိုက္ အဲန္ဂ်ီအို မ်ားျဖစ္ၾကေသာ Zo Reunification Organization (ZORO),  Mizo Student Union( MSU) , Mizo Hmeichhia Insui khawm Pawl(MHIP), Mizo Upa Pawl (MUP) ႏွင့္ Mizo Chief Council (MCC) စသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ မေန႔က အိုင္ေဇာလ္ၿမိဳ႕ Baptist ခန္းမတြင္ေတြ႔ ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့ ၾကၿပီးေနာက္ KSDC ၏ျပည္နယ္ ရရွိေရး လႈပ္ရွားမႈကို ၎တို႔အေနျဖင့္ေထာက္ခံေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ခ် မွတ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ZORO အတြင္းေရးမွဴး Pu Chhuana က ခိုႏူမ္းထုန္ ကိုေျပာသည္။
“ ကူကီးဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ Zohnahthlak (ဇိုးအႏြယ္၀င္) ေတြျဖစ္တယ္၊ ကူကီးဆိုတဲ့နာမည္က ဘဂၤါလီစကားျဖစ္ တယ္၊ တကယ္ေတာ့ ကူကီးလည္း Zo ဘဲျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ Zo မ်ဴိးႏြယ္စုျဖစ္တဲ့ ကူကီးေတြရဲ့ လႈပ္ရွားမႈ ကို အားေပးေထာက္ခံၾကတာျဖစ္တယ္’’ ဟု Pu Chhuana ေျပာသည္။
KSDC ၏ လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၎တို႔၏သေဘာထားမ်ားကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရထံ ကို တင္ျပေပးသြား မည္ ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။
မေန႔ကျပဳလုပ္ေသာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ KSDC ဥကၠဌ Pu Hejang Haokip က ၁၉၈၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ နာဂ တိုင္း ရင္းသားမ်ားက မဏိပူရ္ျပည္နယ္ရွိ ကူကီးနယ္ေျမမ်ားကို စတင္ က်ဴးေက်ာ္လာၿပီး ၁၉၉၂ မွ ၁၉၉၇ အတြင္း NSCN I/M ဦးေဆာင္ေသာ နာဂ အဖြဲ႔က ကူကီးေက်းရြာေပါင္း ၃၅၀ ေက်ာ္ကို မီးရိွဴ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့ၿပီး၊ အျပစ္မဲ့ျပည္သူ အေယာက္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကေၾကာင္းေျပာ ဆိုခဲ့သည္။
ယင္းကိစၥကို အိႏၵိယအစိုးထံ အေရးယူေပးရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္တင္ျပေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အိႏိၵယအစိုးရက တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္း၊ အာရံုစိုက္ေပးျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ကုိယ့္ကုိယ္ကို ကာကြယ္ရန္ လက္နက္မ်ား တီထြင္ၿပီး ကူကီး အမ်ဴိးသားအစည္းအရံုးကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကသည္။
အိႏိၵယအစိုးရက ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ကူကီးအမ်ဴိးသားအစည္းအရံုး(KNO) နဲ႔ (Suspension of operation) ကို လက္မွတ္ ေရး ထိုးႏိုင္ ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႔ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျဖစ္မလာႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ KSDC ကိုစတင္ဖြဲ႔စည္း ကာ ျပည္နယ္ရရွိေရးအတြက္ နည္းအမ်ဴိးမ်ဴိးျဖင့္ လႈပ္ရွားလာခဲ့ သည္ဟု သိရသည္။
ကူကီးမ်ဴိးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ညီအကိုေတာ္စပ္သူမ်ားျဖစ္ၾကေသာ မီဇိုးလူထု အေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ကို ေထာက္ခံအားေပးရန္ ယေန႕ လာေရာက္ေတာင္း ဆိုရျခင္း လည္းျဖစ္သည္ဟု KSDC ဥကၠဌ ေျပာ ဆိုခဲ့ သည္။
အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ယခင္ မီဇိုးအမ်ဴိးသားတပ္ဦး ( MNF) ကာလတုန္းက ၀ါရင့္ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ZORO တြင္ ဒု ဥကၠဌ ရာထူးထမ္းေဆာင္ေနေသာ Pu Malsawma Kawlni က မိမိတို႔ညီအကို ကူကီးမ်ဴိးႏြယ္မ်ားကို နာဂလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားက ေခ်မႈန္းသတ္ျဖတ္ခဲ့ သည့္ ျဖစ္ရပ္ကို မိမိတို႔ မသိရွိခဲ့ေၾကာင္း ၊ အလြန္စိတ္ထိခိုက္မိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
မဏိပူရ္ျပည္နယ္တြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ကူကီးမ်ဴိးႏြယ္မ်ားသတ္ျဖတ္မႈကို မိမိတို႔အေနႏွင့္ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း၊ ယင္းကဲ့ သို႔ ေနာက္ထပ္မျဖစ္ေစရန္၊ ကူကီး ႏွင့္ နာဂ အၾကားျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပသာနာမ်ားကိုလည္း ၾကား၀င္ေျဖရွင္းေပးရန္ မီဇိုရမ္ NGO မ်ားက ကိုယ္စားလွယ္ တခ်ဳိ႕ေစလြတ္ သြားရန္လည္း စီစဥ္သြားမည္ဟု ZORO အတြင္းေရးမွဴးက ေျပာ သည္။
အိႏိၵယႏုိင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ဘက္ မဏိပူရ္ျပည္နယ္အတြင္း လူဦးေရ ၂၃ သိန္းခန္႔အနက္ ကသည္း လူမ်ဴိး ၁၃ သိန္း၊ ကူကီး ၇ သိန္းေက်ာ္ ႏွင့္ နာဂ ၃ သိန္းေက်ာ္ခန္႔ စုေပါင္းေနထိုင္ေနၾကသည္။ သမိုင္းအေထာက္အထားအရ မဏိပူရ္ျပည္နယ္၏ နယ္ေျမအမ်ားစုသည္ ကူကီးမ်ဴိးႏြယ္စု မ်ားေန ထုိင္ၾကေသာ ေဒသမ်ားျဖစ္သည္ဟု KSDC က ဆိုသည္။
ရွည္လ်ားေသာ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ခ်င္း၊ မီဇိုး(လူရွဳိင္း) ႏွင့္ ကူကီး လူမ်ဴိးမ်ားသည္ တအူတံုဆင္း ညီရင္းအကိုမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ယခုခ်ိန္တြင္ မီဇိုး ( အိႏိၵယႏိုင္ငံ) ႏွင့္ ခ်င္း လူမ်ဳိး ( ျမန္မာႏိုင္ငံ) မ်ားက ျပည္နယ္တခုစီ ပိုင္ဆိုင္ထားၾကၿပီး ကူကီးလူမ်ဳိးမ်ားကမူ အိႏိၵယအေရွ႕ေျမာက္ေဒသတြင္ ျပည္နယ္ တခုရရွိရန္ ႀကိဳးစားေနၾကဆဲျဖစ္သည္။

Keima kanei, Kahet ho chu Kaneilou, Kahetlou hotoh kaki lheh in ahi. Anomchen - By.Mangneo. Malaysia

သန္းေခါင္စာရင္းကို မ်ိဳးႏြယ္စုငယ္ အမည္မ်ားျဖင့္ ေကာက္ယူျခင္းမျပဳဘဲ ကူကီး အမည္ျဖင့္သာ ေကာက္ခံရန္ အဆိုျပဳ

သန္းေခါင္စာရင္းကို မ်ိဳးႏြယ္စုငယ္ အမည္မ်ားျဖင့္ ေကာက္ယူျခင္းမျပဳဘဲ ကူကီး အမည္ျဖင့္သာ ေကာက္ခံရန္ အဆိုျပဳ

Written by  ေအးျမင့္စန္း
ရန္ကုန္၊ မဇၩိမ။        ။ ၂၀၁၄ မတ္လတြင္ ေကာက္ခံမည့္ ျပည္လံုးကြ်တ္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ မ်ိဳးႏြယ္စုငယ္ အမည္မ်ားျဖင့္ ေကာက္ယူျခင္း မျပဳဘဲ ကူကီးတုိင္းရင္းသား  အမည္တစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္သာ ေကာက္ခံရန္ အတြက္ သမၼတႏွင့္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဦးစီးဌာန (လ.၀.က) ထံ တင္ျပေတာင္းဆိုသြားမည္ဟု ကူကီး တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕စည္းမ်ားက ဇန္န၀ါရီ ၆ ရက္က ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္ ႐ံုးခန္းတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာသည္။
ကူကီး အမ်ိဳးသားေရးရာ အဖြဲ႕နာယက ေဒါက္တာလ်ဳခိုေပါင္က “ကူကီးလူမ်ိဳးေတြက ႏွစ္သိန္း နီးပါးရွိတယ္ ၊မ်ိဳးႏြယ္စုနာမည္ေတြ ကြဲျပားသံုးႏႈန္းေနတာကို လ၀က အေနနဲ႕ သတိထားသင့္ပါတယ္၊ သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ခံတဲ့အခါ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ နာမည္အမွန္ေတြျဖစ္ေစဖုိ႔ ကူကီးတုိင္းရင္း သားေတြရဲ႕ သေဘာဆႏၵကုိ ရယူေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိလုိပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ေတာင္းဆိုရာတြင္ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ေတာင္းဆိုသြားမည္ ျဖစ္ကာ ျပည္တြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅မ်ိဳးတြင္ ကူကီးတိုင္းရင္းသားမ်ားကုိ ေခါင္ဆိုင္၊ ဂီြးသဲ၊ ထာဒို၊ ဂန္သဲ အစရွိသည့္ မ်ိဳးႏြယ္စုငယ္ အမည္မ်ားစြာျဖင့္ ေဖာ္ျပျခင္းခံရေသာ္လည္း  ၎တို႕၏ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ႐ိုးရာ၊ ဓေလ့ထံုးစံ မ်ားမွာ အတူတူျဖစ္ျခင္း၊ အခ်ိဳ႕ မ်ိဳးႏြယ္စုငယ္မ်ားတြင္ လူဦးေရ နည္းပါးျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ အမည္ ကြဲမ်ိဳးစံုျဖင့္ ေဖာ္ျပေနျခင္းကို ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ၊ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံရာတြင္ ကူကီး တုိင္းရင္းသား အမည္တစ္မ်ိဳးျဖင့္သာ ေကာက္ခံေပးရန္ ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ ေကာက္ခံရန္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဒီဇင္ဘာ ၂၉ ရက္က စစ္ကုိင္းတုိင္း တမူးၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ကူကီး တုိင္းရင္းသား ညီလာခံတြင္ သေဘာတူညီ ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ ကူကီး-ခ်င္းဟု သံုးႏႈန္းေရးသားမႈမ်ားရွိေနရာ ကူကီးတိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္းၾကား စိတ္၀မ္း ကြဲမႈမ်ား၊ မသင့္ျမတ္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚေနသည္ဟု ကူကီးအမ်ိဳးသမီးမ်ားဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အစည္း႐ံုး ဥကၠ႒ ေဒၚငိုင္ငိုင္းကေျပာသည္။
၎က“ အတိက်သုေတသနမျပဳဘဲ နယ္ေျမခ်င္းထိစပ္တယ္ဆုိၿပီး ကူကီးကုိ ခ်င္းလူမ်ိဳးနဲ႔ မွားယြင္း ေဖာ္ျပၾကတယ္၊ ကူကီးဆုိတာ တုိင္းရင္းသားမဟုတ္ဘူး၊ ေမာင္းထုတ္ခံရမယ္ဆုိတဲ သတင္းေတြ ထြက္ေနလုိ႔ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြထဲ ကူးေျပာင္းသြားတာေတြ၊ ျပည္ပကုိ ထြက္သြားတာေတြြရွိေနတယ္၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးက သတ္မွတ္ေပးတာကုိပဲ အတည္မယူဘဲ ကူကီးတိုင္းရင္းသားေတြကုိ လြတ္လပ္ စြာေျပာဆုိခြင့္ေပးပါ “ဟု ေျပာသည္။
ျပည္တြင္းတြင္ ကူကီးတုိင္းရင္းသား  ၂၀၀၀၀၀ ေက်ာ္သည္ စစ္ကိုင္းတိုင္းအထက္ပိုင္းရွိ ကေလးၿမိဳ႕၊ တမူး၊ ဟုမၼလင္း၊ ေလးရွီး၊ ခႏီၱးခရုိင္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း တြန္းဇံၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အေျခခ် ေနထုိင္ လ်က္ရွိၿပီး ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ကူကီးလူမ်ိဳး ၃၀၀၀၀၀ ခန္႔ရွိေနသည္ဟု  ေဒၚငိုင္ငိုင္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာျပည္ တ၀န္းလံုး ကူကီးတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ညီလာခံကို စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ တမူးခရိုင္၊ ၿမိဳ႕သစ္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ၊ တုန္းေက်ာ္ ေက်းရြာတြင္ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွ ကူကီးတုိင္းရင္းသားကိုယ္စား လွယ္ေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ျဖင့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၉ ႏွင့္ ၃၀ ရက္မ်ားတြင္ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ျပည္လံုးကၽြတ္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ လူမ်ိဳးအမည္ မွန္ကန္စြာ ေဖာ္ျပႏိုင္ေရး အတြက္ အျခား တုိင္းရင္းသားမ်ားကလည္း လူဦးစာရင္း ေကာက္ယူမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည္။

Keima kanei, Kahet ho chu Kaneilou, Kahetlou hotoh kaki lheh in ahi. Anomchen - By.Mangneo. Malaysia

တရား၀င္ စစ္ကၽြန္ျဖစ္ေအာင္ တြန္းပုိ႔သည့္ ေရြးေကာက္ပဲြဟု ကူကီး အမ်ဳိးသမီးအသင္းကေျပာ

တရား၀င္ စစ္ကၽြန္ျဖစ္ေအာင္ တြန္းပုိ႔သည့္ ေရြးေကာက္ပဲြဟု ကူကီး အမ်ဳိးသမီးအသင္းကေျပာ

စစ္အစုိးရျပဳလုပ္ေပးမည့္ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ ျပည္သူလူထုအား တရား၀င္စစ္ကၽြန္အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေအာင္ တြန္း ပုိ႔သည့္ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္သည္ဟု ကူကီးအမ်ဳိးသမီးမ်ားဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအစည္းအရံုး (KWHRO)က ေၾက ညာခ်က္ထုတ္ျပန္....
စစ္အစုိးရျပဳလုပ္ေပးမည့္ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ ျပည္သူလူထုအား တရား၀င္စစ္ကၽြန္အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေအာင္ တြန္း ပုိ႔သည့္ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္သည္ဟု ကူကီးအမ်ဳိးသမီးမ်ားဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအစည္းအရံုး (KWHRO)က ေၾက ညာခ်က္ထုတ္ျပန္သည္။

အိႏၵိယ ျမန္မာနယ္စပ္တစ္ေနရာတြင္ ယခုလ (၄) ရက္မွ (၈) ရက္အထိ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့သည့္ ပဥၥမအႀကိမ္ ေျမာက္ ညီလာခံအၿပီး ယင္းေၾကညာခ်က္ကုိ ထုတ္ျပန္ျခင္းျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံတကာမွ တရား၀င္အစုိးရအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းသာျဖစ္၍ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပဲြမဟုတ္သည့္အတြက္ ကန္႔ကြက္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု အဖဲြ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ႏွဴးငါငုိင္းက ယခုလုိေျပာသည္။

“က်မတုိ႔ျပည္သူေတြအတြက္လည္း အက်ဴိးမရွိ၊ က်မတုိ႔ တုိင္းရင္းသားေတြအတြက္လည္း အက်ဳိးမရွိ၊ က်မတုိ႔ ကူကီးေတြအတြက္လည္း လံုး၀ အက်ဳိးမရွိတဲ့ ဒီေရြးေကာက္ပဲြကုိ က်မတုိ႔အေနနဲ႔ လံုး၀  ဆန္႔ က်င္တယ္။ ကန္႔လည္း ကန္႔ကြက္တယ္။”

ထုိ႔အျပင္ ခ်င္းတုိးတက္ေရးပါတီ (CPP) မွ ကူကီးေဒသအတြင္း ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ျပင္ဆင္ေနမႈမ်ားသည္ ကူကီး လူမ်ဳိးမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈကုိ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည့္အတြက္ (KWHRO)က ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

စစ္အစုိးရမွ ျပဳလုပ္လွ်က္ရွိသည့္ ထမံသီေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဒသတြင္းရွိ ေက်းရြာေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီး ခံခဲ့ရၿပီး လူထုအတြက္ တစ္စံုတစ္ရာအက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမႈ မရွိသည့္အတြက္ ယင္းစီမံကိန္း ရပ္တန္႔ေပးရန္ စစ္အစုိးရထံ ေတာင္းဆုိ ထားသည္ဟု ႏွဴးငါငုိင္းက ေျပာသည္။

“အတင္းအဓမၼေျပာင္းေရႊ႕ခုိင္းၿပီးေတာ့မွ လယ္ယာေျမေတြသိမ္းတာ၊ အိမ္ေတြကုိဖ်က္တာ၊ ဘူဒုိဇာေတြ နဲ႔ ၿဖိဳခ်လုိက္ တာေတြ။ အဲလုိျဖစ္ျခင္းအားျဖင့္ လူထုက တအားဒုကၡေရာက္တယ္။ အခုဟာက ဒီေရကာ တာက ဆက္လုပ္ေနတဲ့ပံုစံမ်ဳိး က်မတုိ႔ျမင္ေန၊ ေတြ႕ေနရတယ္။ ဒါကုိျဖစ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ရပ္လုိက္ တာေကာင္းမယ္ေပ့ါေနာ္။”

ထုိ႔အျပင္ စစ္အစုိးရ ေျပာင္းေရႊ႕ခုိင္းသည့္ ေနရာအသစ္တြင္ ေက်းရြာနာမည္ေပးရာ၌ ေဒသခံ တုိင္းရင္းသားတုိ႔၏ အမည္ျဖင့္ မည့္ေခၚျခင္းမျပဳသည့္အတြက္ ေရရွည္တြင္ လူမ်ဳိးတုန္းေစရန္ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆက္ေျပာသည္။

“သူတုိ႔က ရြာကုိလည္း ဖ်က္လုိက္ၿပီးေတာ့မွ  ေရႊျပည္ေအးဆုိတဲ့ ဗမာနာမည္နဲ႔ ရြာကုိ ေဆာက္ေပးၿပီး အဲလုိမ်ဳိး ေနခုိင္းတယ္။”

လယ္ယာေျမမ်ားအား အဓမၼသိမ္းယူခဲ့စဥ္က ေလ်ာ္ေၾကးေပးေသာ္လည္း “သူတုိ႔က ေပးေတာ့ ေပးတယ္။ ဒါ ေပမယ့္ သူတု႔ိေပးတဲ့ဟာက သိန္းသံုးရာတန္တဲ့ဟာကုိ ႏွစ္သိန္း၊ သံုးသိန္း ေပးတာမ်ဳိးေပ့ါေနာ္။ သူတုိ႔ ဖ်က္လုိက္တုန္းကေတာ့ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္းေတြကုိ ဖ်က္လုိက္ၿပီး မွ တကယ္တန္းသူတုိ႔ေပးတဲ့ေငြက တဲအိမ္ေတာင္ ေဆာက္လုိ႔မရဘူးေလ။ အဲဒီေတာ့ လူထုက တအားနစ္နာတယ္။” ဟုဆက္ေျပာသည္။

ကူကီးအမ်ဳိးသမီးမ်ားဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအစည္းအရံုး (KWHRO) အား ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၁) ရက္ေန႔ တြင္ ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည္။


Keima kanei, Kahet ho chu Kaneilou, Kahetlou hotoh kaki lheh in ahi. Anomchen - By.Mangneo. Malaysia